Pogląd Guardiana na wykorzystywanie seksualne i Kościół katolicki: skrucha to za mało

„Teologia męskiego kapłaństwa pozwoliła zdeprawowanym ludzkim istotom wierzyć, że są ponad prawem”. Zdjęcie: AFP/Getty

Śledztwo w sprawie księży pedofilów we Francji ujawnia, że instytucja desperacko potrzebuje reform

Opublikowane w zeszłym tygodniu wyniki dochodzenia w sprawie wykorzystywania seksualnego i pedofilii we francuskim kościele katolickim są trudne do czytania i bolesne do rozważenia. W ciągu ostatnich 70 lat Niezależna Komisja ds. Wykorzystywania Seksualnego w Kościele stwierdziła, że co najmniej 216 000 dzieci było molestowanych przez księży katolickich i członków zgromadzeń religijnych. Komisja stwierdziła, że wykorzystywanie seksualne w Kościele i związanych z nim instytucjach było „zjawiskiem masowym”. Poza najbliższą rodziną i przyjaciółmi powszechność przemocy seksualnej w kościele przewyższała wszelkie inne środowiska społeczne.

Konkluzje te są, jak słusznie przyznał papież Franciszek, „chwilą wstydu” dla Kościoła katolickiego. Powinny być także katalizatorem daleko idącej reformy, jego praktyki i kultury. Francuski raport jest tylko najnowszym w ponurej, rozdzierającej serce sekwencji. W zeszłym roku dochodzenie wykazało, że kościół katolicki w Anglii i Walii nie poradził sobie z nadużyciami seksualnymi, których przez dziesięciolecia dopuszczali się duchowni i inne osoby związane z Kościołem. Jak stwierdzili autorzy raportu, priorytetowo traktował swoją reputację nad dobrem ofiar przemocy. Inne dochodzenia doprowadziły do podobnie obciążających wniosków w Stanach Zjednoczonych, Irlandii, Niemczech, Chile, Australii i Polsce.

Rewelacje o stopniu, w jakim kultura tuszowania przeniknęła wyższe szczeble Kościoła, rozczarowały i zraziły miliony katolików. Jego wiarygodność jako instytucji moralnej wyrządzono nieodwracalne szkody. Bezduszna obojętność na zeznania ofiar – i tchórzliwe pragnienie uniknięcia skandalu za wszelką cenę – została utrwalona w filmach takich jak nagrodzony Oscarem Spotlight, oparty na doniesieniach o wykorzystywaniu seksualnym dzieci na początku 2000 roku przez księży z okolic Bostonu. Inne powszechnie oglądane filmy, takie jak „Nie mów nikomu” w Polsce i „Z łaski Bożej” we Francji, opowiadają tę samą przerażającą historię: wyspiarska, arogancka kultura, uważająca się za poza jurysdykcją świeckiej moralności, rutynowo ignorowała cierpienia maltretowanych, oferując jednocześnie miłosierdzie, tajemnicę i drogi ucieczki oprawcom.

Wybrany na papieża w 2013 roku, Franciszek powiedział, że Kościół musi „działać zdecydowanie”, aby wykorzenić seksualne wykorzystywanie przez duchownych. Od tego czasu podjęto pewne niezbędne kroki. Dwa lata temu był gospodarzem bezprecedensowego szczytu watykańskiego na temat wykorzystywania seksualnego dzieci, na którym ofiary w końcu otrzymały odpowiednią platformę i wysłuchanie. Usunięto zasady tajności, które utrudniały śledztwa w sprawie księży stosujących przemoc. W grudniu zmiany w kodeksie prawa kanonicznego wyraźnie kryminalizują wykorzystywanie seksualne, uwodzenie nieletnich, posiadanie pornografii dziecięcej i ukrywanie nadużyć.

Są mile widziane, choć strasznie spóźnione, posunięcia. Ale papież Franciszek powinien również wziąć pod uwagę wezwania w tym tygodniu francuskiej komisji do większego zaangażowania świeckich w zarządzanie kościołem. Zwłaszcza kobietom należy dać większy wpływ i władzę w reformowaniu instytucji, która nadała swemu męskiemu duchowieństwu niebezpieczną ilość prestiżu i autorytetu. Przekazując wnioski francuskiej komisji, jej przewodniczący Jean-Marc Sauvé wskazał na ogromną władzę, jaką daje „utożsamianie się kapłana z Chrystusem”.. Teologia męskiego kapłaństwa pozwoliła zdeprawowanym istotom ludzkim wierzyć, że są ponad prawem; odpowiednia kultura szacunku zbyt często czyniła kościół bezpieczną przestrzenią dla sprawców. Jeśli po tych ostatnich rewelacjach, ma wyłonić się zdrowszy kościół, potrzebna jest kulturowa transformacja, obejmująca większą otwartość, różnorodność i pokorę.

_____

Tłum. M.Jasińska

Sun 10 Oct 2021

Źródło: https://www.theguardian.com/commentisfree/2021/oct/10/the-guardian-view-on-sexual-abuse-and-the-catholic-church-contrition-is-not-enough